วงการ การศึกษา กับ กระบวนการ Tokenization

เวลาเราพูดถึงคำว่า Blockchain

เวลาเราพูดถึงคำว่า Cryptocurrency

คนส่วนใหญ่มักจะคิดถึงแต่คำว่า “เก็งกำไร”

ในบทความนี้ เราจะมาพูดถึง การประยุกต์ใช้ Blockchain การประยุกต์ใช้ กลไก การสร้างเหรียญ กับ วงการ การศึกษา

โดยในบทความนี้ จะนำเสนอ กรณีตัวอย่าง ของคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ นำโดย ผศ.ดร.ณพล หงสกุลวสุ ซึ่งได้มีความร่วมมือกับ REI Chain ซึ่งก่อตั้งโดย คุณชานน ยาคล้าย

โดย REI Chain นั้น เป็นบล็อคเชนสัญชาติไทย มีเป้าหมายที่จะทำให้ เทคโนโลยีบล็อคเชน สามารถเข้าถึงได้ง่ายโดยคนทุกกลุ่ม ซึ่งในปัจจุบัน ได้มีแคมเปญ ที่จะเปลี่ยนแต้ม ของร้านค้า ร้านอาหาร ร้านกาแฟ ธุรกิจ SME ต่างๆให้มาเป็นระบบ Token อยู่บนบล็อคเชนแทน ในชื่อโปรเจค REI Point

โดยนอกจากการประยุกต์ใช้กลไกการสร้างเหรียญกับ วงการธุรกิจแล้ว ทาง REI chain ก็มีไอเดีย ที่จะนำระบบ Token มาลองประยุกต์ใช้ กับวงการ การศึกษาด้วย โดยในปัจจุบัน มี 4 สถาบันด้วยกัน ที่มาร่วมกับ REI Chain ได้แก่ 1. School of Integrated Innovation จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 2. วิทยาลัยนวัตกรรมดิจิตอลเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยรังสิต 3. คณะบริหารธุรกิจ เศรษฐศาสตร์ และการสื่อสาร มหาวิทยาลัยนเรศวร และ 4. คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

โดยขั้นตอนการใช้งานนั้นง่ายมากๆ โดยหลังจากทางคณะ ได้ติดต่อ ลงทะเบียน รายละเอียดต่างๆกับทาง REI Point เรียบร้อย ทาง REI จะส่ง QR Code ตามรูปด้านบนมาให้ โดยอาจารย์ ผู้สอน สามารถให้ นักศึกษาในคลาสของตัวเอง ใช้โทรศัพท์มือถือ สแกน QR Code ด้านบนได้เลย

เมื่อสแกน QR Code แล้ว โทรศัพท์ของนักศึกษา ก็จะเด้งเข้ามาในหน้า App Store เพื่อให้ ดาวโหลด แอพ Wallet ที่ชื่อ MetaMask และจากนั้นก็ Install ลงมือถือของนักศึกษา ซึ่งในส่วนนี้ ก็จะเป็นโอกาสให้อาจารย์ ได้สอนถึง วิธีการใช้ Wallet ในโลกบล็อคเชน ซึ่งทุกคนจะไม่มีตัวตน ไม่มีการใส่ชื่อ นามสกุล อีเมล สัญชาติ หรือแม้แต่ ประเทศ และจะได้สอนการเก็บรักษา Seed Words ซึ่งนักศึกษาก็จะได้เรียนรู้เรื่องเทคโนโลยีบล็อคเชน จากการลองใช้งานจริง ซึ่งเมื่อเปิด Wallet เสร็จแล้ว หน้า Wallet ก็จะขึ้นเป็น Ethereum บล็อคเชน ซึ่งเป็นค่าเริ่มต้น

ขั้นตอนต่อไป คือการกดสัญลักษณ์สแกน ที่มุมบนขวา ของแอพ และนำไป สแกน QR Code ด้านบนอีกครั้ง

ซึ่งหลังจากการสแกน QR Code ก็จะมีขึ้นหน้า ให้ เปลี่ยน Network จาก Ethereum มาเป็น REI chain และจะมีให้ Add เหรียญ ECP หรือ Econ Point เข้ามาใน Wallet เรา แล้วเมื่อเรากลับมาเข้าหน้า Wallet เรา ก็จะขึ้นด้านบนว่า เราเชื่อมต่อกับ REI Chain และมีชื่อเหรียญ REI ซึ่งเป็นเหรียญหลัก ประจำบล็อคเชน เอาไว้จ่ายค่าธรรมเนียม หรือที่เรียกว่าค่า Gas และเหรียญของคลาส ECP

การจะทำธุรกรรมใดๆ บนบล็อคเชน ต้องมีการจ่ายค่าธรรมเนียม หรือ ค่า Gas ซึ่งบน REI Chain ต้องจ่ายเป็นเหรียญ REI ดังนั้น นักศึกษาทุกคน จึงต้องมีเหรียญ REI ติดกระเป๋าตังเอาไว้ ไว้จ่ายค่า GAS ซึ่งนักศึกษาสามารถใช้ Wallet สแกน QR Code ด้านบนอีกครั้ง ก็จะเข้ามาในหน้าเวป REI Point ซึ่งด้านล่าง จะมีตัวอักษรโชว์ขึ้นมาบอกว่า คุณสามารถเอาเหรียญ REI ฟรีได้ที่ Kururu กับ Laika ซึ่งเราก็แค่กด เข้าไป ก็จะเข้าไปในเวป Kururu ก็ทำการกด connect Wallet เราก็จะสามารถ เคลมเหรียญ REI ฟรีๆมาลองใช้งานได้เลย

สำหรับในส่วนของอาจารย์ หรือ คนสอนนั้น จะมี เวปให้ใส่ Username กับ Password เพื่อเข้ามาโอนเหรียญไปให้ นักศึกษาได้ โดยหน้าเวปจะแสดงในรูปด้านบน โดย การแจกเหรียญ ECP ให้นักศึกษา สามารถทำได้โดยกดไปที่ New Code ก็จะขึ้นหน้าต่างมาตามรูปนี้

โดยในหน้าต่างๆนี้ เราสามารถใส่ได้ว่า เราจะให้ ECP กี่เหรียญต่อคน เปรียบเสมือนการให้คะแนนนั่นเอง และเราจะให้ทั้งหมดกี่คน ซึ่งในรูป ผมใส่ไว้ว่า จะให้คนละ 1 คะแนน หรือ 1 ECP และจะให้ทั้งหมด 50 คน

หรือ ในรูปนี้ ผมใส่ว่าจะให้ ECP 10 เหรียญ หรือ 10 คะแนน ให้แค่ คนเดียว ซึ่งเมื่อเรากด Create ก็จะมีรูป QR Code ขึ้นมา

ซึ่งเราสามารถให้ นักศึกษา หยิบมือถือ แล้ว สแกน QR Code นี้ เพื่อรับเหรียญ ECP 10 เหรียญได้เลย

จากนั้น เหรียญ ECP ก็จะปรากฏใน Wallet ของนักศึกษาตามรูปด้านบน

ซึ่งจากกระบวนการทั้งหมด จะเห็นได้ว่า เราสามารถประยุกต์เอาระบบเหรียญนี้ไปต่อยอด ทำอะไร ในวงการ การศึกษาได้หลากหลายมาก เอาไปให้เป็นคะแนนเข้าห้องเรียน เป็นคะแนนการบ้าน คะแนนงานกลุ่ม คะแนนงานพรีเซนต์หน้าห้อง เอาเป็นคะแนนแจกให้นักศึกษาที่มาร่วมทำกิจกรรมต่างๆของคณะและมหาวิทยาลัยก็ได้

ซึ่งเมื่อจบกิจกรรม หรือ จบเทอม นักศึกษา สามารถนำเหรียญที่สะสมมาตลอดเทอม มาแลกเป็นคะแนน เป็นเกรดได้ โดยทางอาจารย์ ก็แค่เข้าเวปเดิม แล้วกดไปที่ Show Wallet จากนั้นก็จะมีรูป QR Code ขึ้น จากนั้นก็ให้ นักศึกษา สแกน QR Code นี้ ก็จะเป็นการโอนเหรียญ ECP คืนกลับมาเข้า Wallet ของอาจารย์ เพื่อให้ อาจารย์ให้เกรด หรือให้คะแนน เป็นอันจบสิ้นกระบวนการ

สิ่งที่น่าสนใจ คือ ลูกเล่นในการเอาไปประยุกต์ใช้

ยกตัวอย่างเช่น ผมในฐานะอาจารย์ผู้สอน อาจจะมีการบ้าน หรือ รายงานให้ นักศึกษาไปทำ ซึ่งมีคะแนนเต็ม 10 คะแนน หรือ 10 ECP แต่ถ้านักศึกษาคนไหน ทำงานออกมาได้ดีมากๆ ผมอาจจะมี โบนัสให้ โดยโอน ECP ให้ไปเลย 12 เหรียญ แบบนี้ นักศึกษาที่ตั้งใจเรียน ตั้งในทำรายงาน เค้าก็จะเก็บเหรียญ ECP ไว้ 10 เหรียญ ซึ่งเป็นคะแนนเต็มของการบ้านนี้ ส่วนอีก 2 เหรียญ ซึ่งเป็น โบนัสเกินมา เค้าก็อาจจะเอาไปขายกันเองในตลาดรอง สร้างรายได้ ให้นักศึกษาที่ตั้งใจเรียน เกิดเป็น “Study to Earn” ได้เลย แต่แน่นอนว่า นักศึกษาที่ไม่ตั้งใจเรียนก็อาจจะใช้เงินซื้อคะแนนเพื่อให้ได้เกรดดีดี ดังนั้น อาจารย์ผู้สอนจะต้องออกแบบให้ คะแนนที่สามารถเอาไปเทรดซื้อขายกันได้ คิดเป็นส่วนน้อย ของเกรดทั้งหมด เช่น คะแนนการบ้าน คะแนนโบนัส ที่สามารถเอาไปเทรดกันได้ อาจจะคิดเป็นเพียง 10% ของเกรดโดยรวม

อีกตัวอย่างที่สามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้คือ การเอาไปประยุกต์ใช้กับกิจกรรม นักศึกษา สำหรับ คณะ หรือ มหาวิทยาลัย ที่มีเครือข่ายศิษย์เก่าที่เข้มแข็ง สามารถนำเอาสินค้า บริการ ของธุรกิจของศิษย์เก่า มาเป็น Benefit ให้กับนักศึกษาที่มีเหรียญได้ เช่น นักศึกษาที่เข้าร่วมกิจกรรมทุกครั้ง จะได้เหรียญไปสะสมมากขึ้นๆเรื่อยๆ และสามารถนำเหรียญเหล่านี้ ไปรับเป็นส่วนลด กาแฟฟรี ข้าวฟรี ที่ร้านค้าต่างๆในเครือข่ายที่คณะมีคอนเนคชั่นก็ได้ ซึ่งเรียกได้ว่าเป็นการสร้างระบบเศรษฐกิจเล็กๆขึ้นมาได้เลย ซึ่งทั้งหมดนี้ขึ้นอยู่กับการออกแบบกติกา และกลไก การแจกเหรียญ การใช้ประโยชน์จากเหรียญ หรือ “Tokenomics”

ท้ายที่สุดนี้ จะเห็นได้ว่า เรื่องของ Blockchain เรื่องของ Cryptocurrency ไม่ได้มีเพียงแต่เรื่องของการเก็งกำไร ยังมีวิธีการอีกมากมาย ที่สามารถนำเรื่องเหล่านี้ไปประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ได้

ทั้งหมดนี้ เป็นบทความเพื่อการศึกษา

ไม่ได้มีเป้าหมาย เพื่อชักชวนในการลงทุน

ผศ.ดร.ณพล หงสกุลวสุ